Week Tegen Ondervoeding

Hoewel ondervoeding op iedere leeftijd schadelijk is voor de gezondheid, heeft het met name op ouderen een grote impact. Door een slechtere conditie gaat hun zelfredzaamheid achteruit en wordt de behoefte aan persoonlijke zorg steeds groter. Let daarom op de volgende kenmerken:

• Snel en onbedoeld gewichtsverlies;
• Lusteloosheid;
• Verminderde eetlust;
• Minder concentratie;
• Vaker last van kou;
• Een dunne en droge huid;
• Langzamer herstel na ziekte of een operatie, wonden genezen langzamer;
• Vaker ziek door een lage weerstand.
  ​

Eén van de eerste tekenen van ondervoeding is snel en onbedoeld gewichtsverlies. Dit is te merken aan kleding en het horloge dat losser gaat zitten. Wees ook alert op signalen als lusteloosheid en een verminderde eetlust. Deze kunnen leiden tot het eten van te kleine porties, weinig tot geen variatie in maaltijden, of het geheel overslaan van maaltijden. Wanneer dit meerdere dagen speelt, is er een groter risico op ondervoeding.

Oorzaken van ondervoeding

Wanneer er sprake is van ondervoeding, kunnen meerdere factoren hier de oorzaak van zijn. Zo komt ondervoeding vaker voor bij mensen die:

• Net zijn ontslagen uit het ziekenhuis;
• Vergeetachtig of dementerend zijn;
• Een of meerdere chronische ziekten hebben, zoals kanker of Parkinson;
• Moeite hebben met kauwen of slikken, bijvoorbeeld door gebitsproblemen of dysfagie;
• Minder mobiel zijn, bijvoorbeeld door een operatie of handicap;
• Psychologische klachten hebben, zoals depressie;
• Rouwen om het verlies van een partner;
• Vaak en lang alleen zijn, met eenzaamheid als gevolg.

Eiwitrijke maaltijden eten

Voor alle mensen die zich hierin herkennen, is het extra belangrijk dat zij voedzaam blijven eten. Zorg voor gezonde en gevarieerde voeding dat veel eiwit en energie bevat. Voorbeelden van eiwitrijke producten zijn zuivelproducten (melk, yoghurt, kaas), vlees of vleesvervangers, vis, eieren, peulvruchten, noten en pinda’s.

Het advies is om met de warme maaltijd 25 gram eiwit binnen te krijgen. Kies daarnaast voor een handjevol noten, of een schaaltje yoghurt als tussendoortje. Het advies is om 3 keer per dag een hoofdmaaltijd te eten, en 3 tot 4 keer per dag een (eiwitrijk) tussendoortje. Onze diëtisten helpen u graag bij het vinden van de juiste maaltijden.

Blijf in beweging

Bij ondervoeding heeft het lichaam minder energie om te gaan bewegen en goed te eten. Op deze manier kan ondervoeding een vicieuze cirkel worden. Daarom is het belangrijk om te blijven bewegen! Beweging draagt namelijk bij aan het behoud van spiermassa, kracht en conditie. Ook houdt dit de gewrichten soepel en zorgt het voor een betere eetlust.

In beweging blijven kan door bijvoorbeeld een wandeling te maken, thuis enkele oefeningen te doen of naar fysiotherapie te gaan. Het Voedingscentrum adviseert minstens 150 minuten per week te bewegen, verdeeld over meerdere dagen per week.

Vermoedens van ondervoeding?

Herkent u zichzelf of een naaste in deze kenmerken en vermoed u ondervoeding? Dan kunt u het volgende doen:

• Doe de gratis test van het Kenniscentrum Ondervoeding via www.goedgevoedouderworden.nl/test-uzelf
• Plaats geheugensteuntjes in huis die u helpen een gezond eetpatroon aan te houden. Zet bijvoorbeeld een wekker om een (eiwitrijk) tussendoortje te eten en vul de voorraadkast alvast met voedzame keuzes.
• Houd een dagboekje bij. Schrijf een aantal dagen op wat u eet en drinkt, op welk moment van de dag en hoeveel. Waar liggen de kansen om wat meer, of juist voedzamer te eten?
• Krijgt u hulp met uw maaltijden, bijvoorbeeld door een mantelzorger? Bespreek dit onderwerp dan samen en maak een plan om aan te sterken. Ter ondersteuning kunt u hiervoor hulp inschakelen van een diëtist.
• Heeft u vragen over ondervoeding, of komt u hier zelf niet uit? Ga in gesprek met uw diëtist of huisarts.